Rodzinna piecza zastępcza i usamodzielnienia
Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia dziecku opieki i wychowania przez rodziców. Piecza zastępcza zapewnia pracę z rodziną umożliwiającą powrót dziecka do rodziny lub gdy jest to niemożliwe - dążenie do przysposobienia dziecka, a w przypadku braku możliwości przysposobienia dziecka - opiekę i wychowanie w środowisku zastępczym. Przygotowuje dziecko do godnego, samodzielnego i odpowiedzialnego życia; pokonywania trudności życiowych zgodnie z zasadami etyki; nawiązywania i podtrzymywania bliskich, osobistych i społecznie akceptowanych kontaktów z rodziną i rówieśnikami, w celu łagodzenia skutków doświadczania straty i separacji oraz zdobywania umiejętności społecznych. Piecza zastępcza zaspokaja potrzeby emocjonalne dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb bytowych, zdrowotnych, edukacyjnych i kulturalno-rekreacyjnych.
Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu.
Piecza zastępcza jest sprawowana w formie:
- rodzinnej
- instytucjonalnej.
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
- rodzina zastępcza spokrewniona,
- rodzina zastępcza niezawodowa,
- rodzina zastępcza zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna;
- rodzinny dom dziecka.
Organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej w Powiecie lubelskim jest Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie.
Kwestię pieczy zastępczej w Polsce reguluje Ustawa z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny
i systemie pieczy zastępczej.
Wymagania dla kandydatów na rodzinę zastępczą
Funkcję rodziny zastępczej mogą pełnić zarówno pary małżeńskie, jak i osoby niepozostające w związku małżeńskim, jeżeli:
- dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej;
- nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej, oraz władza rodzicielska nie jest im ograniczona ani zawieszona;
- wypełniają obowiązek alimentacyjny – w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego;
- nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych;
- są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
- przebywają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umożliwiające dziecku zaspakajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
- rozwoju emocjonalnego, fizycznego i społecznego,
- właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań,
- wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Ponadto pełnienie funkcji rodziny zastępczej niezawodowej lub zawodowej może być powierzone osobom, które nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe, a w przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę musi posiadać stałe źródło dochodów.
Więcej informacji o procedurze rekrutacji kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej można uzyskać w siedzibie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie, ul. Okopowa 5, 20-022 Lublin, piętro III.
Oferowane przez PCPR w Lublinie wsparcie dla rodzin zastępczych i ich podopiecznych
1. Wsparcie finansowe
- świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka;
- na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności dodatek na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka, przebywającego w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka;
- dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka, przebywającego w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka;
- świadczenie na pokrycie:
• niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka – jednorazowo,
• wydatków, związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki – jednorazowo lub okresowo.
- środki finansowe na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego dla rodzin zastępczych zawodowych i niezawodowych;
- wynagrodzenie dla rodzin zastępczych zawodowych oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka; – świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego (raz do roku) dla rodzin zastępczych zawodowych.
2. Pomoc dla osób usamodzielnianych, opuszczających pieczę zastępczą;
3. Wsparcie koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej;
4. Wsparcie psychologiczne i inne w zależności od potrzeb;
Usamodzielniani wychowankowie pieczy zastępczej
Osobie opuszczającej, po osiągnięciu pełnoletności, rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo-terapeutyczną, zwanej dalej „osobą usamodzielnianą", w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu:
1. przyznaje się pomoc na:
a. kontynuowanie nauki,
b. usamodzielnienie,
c. zagospodarowanie;
2. udziela się pomocy w uzyskaniu:
a. odpowiednich warunków mieszkaniowych,
b. zatrudnienia;
3. zapewnia się pomoc prawną i psychologiczną.
Pomoc na kontynuowanie nauki, na usamodzielnienie oraz na zagospodarowanie jest przyznawana osobie usamodzielnianej, która przebywała w pieczy zastępczej przez okres co najmniej:
1. 3 lat – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą spokrewnioną;
2. roku – w przypadku osoby usamodzielnianej opuszczającej rodzinę zastępczą niezawodową, rodzinę zastępczą zawodową, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo-wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo—terapeutyczną.
Warunkiem przyznania pomocy na kontynuowanie nauki i na usamodzielnienie jest złożenie wniosku oraz posiadanie zatwierdzonego indywidualnego programu usamodzielnienia, określającego w szczególności:
1. zakres współdziałania osoby usamodzielnianej z opiekunem usamodzielnienia;
2. sposób uzyskania przez osobę usamodzielnianą wykształcenia lub kwalifikacji zawodowych, pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych
oraz w podjęciu przez osobę usamodzielnianą zatrudnienia.
Osoba usamodzielniana co najmniej rok przed osiągnięciem przez nią pełnoletności wskazuje osobę, która podejmuje się pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia oraz przedstawia pisemną zgodę tej osoby.
Opiekunem usamodzielnienia może być osoba tworząca rodzinę zastępczą, prowadząca rodzinny dom dziecka, koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, pracownik socjalny powiatowego centrum pomocy rodzinie, osoba będąca w placówce opiekuńczo-wychowawczej albo regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej wychowawcą lub psychologiem, pracownik organizacji pozarządowej w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie lub inna osoba wyznaczona przez tę organizację do pełnienia funkcji opiekuna usamodzielnienia, lub inna osoba wskazana przez osobę usamodzielnianą i zaakceptowana przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.
Indywidualny program usamodzielnienia jest opracowywany przez osobę usamodzielnianą wspólnie z opiekunem usamodzielnienia co najmniej na miesiąc przed osiągnięciem przez osobę usamodzielnianą pełnoletności, a następnie jest zatwierdzany przez kierownika powiatowego centrum pomocy rodzinie powiatu właściwego do ponoszenia wydatków na finansowanie pomocy na kontynuowanie nauki i usamodzielnienie.
Szczegółowe informacje dotyczące procesu usamodzielnienia udzielane są w siedzibie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Lublinie, piętro III, pokój 340, lub pod numerem telefonu 81 458 38 72. Osoba do kontaktu: Anna Łabęcka
Dokumenty do pobrania:
- Wniosek kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej,
- Wzór zaświadczenia lekarskiego o stanie zdrowia i braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka
- Wzór wniosku o wyznaczenie opiekuna usamodzielnienia
- Wniosek o udzielenie pomocy pieniężnej, rzeczowej oraz z tytułu kontynuowania nauki dla osoby usamodzielnianej